22.12.2025 16:44
უკრაინაში სამშვიდობო მოლაპარაკებები ჩიხშია, რადგან რუსეთს მაქსიმალური მოთხოვნები აქვს. დონალდ ტრამპმა სცადა სამშვიდობო შეთანხმების დაჩქარება პუტინთან ერთად ევროპაზე ზეწოლით. თუმცა, ევროკავშირმა 90 მილიარდი ევროს სესხით უკრაინას დაუჭირა მხარი. ევროპელი პოლიტიკოსები აცხადებენ, რომ ევროპას აღარ შეუძლია აშშ-ს მხარდაჭერაზე დაყრდნობა და ის დამოუკიდებელი გეოპოლიტიკური მოთამაშე უნდა გახდეს.
გერმანიის კანცლერის ფრიდრიხ მერცის გამოსვლამ 13 დეკემბერს გერმანიის პოლიტიკაში მკვეთრი შემობრუნებაა. 1945 წლის შემდეგ გერმანია პაციფისტური ქვეყანა იყო, მაგრამ რუსეთთან ომის საფრთხე აიძულებს გერმანიას, ინვესტიცია ჩადოს სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსის განვითარებაში, არმიის გაძლიერებასა და ინდუსტრიის გაფართოებაში. ევროკავშირის ყველაზე ძლიერი ეკონომიკა ასევე უნდა გახდეს ევროპის სამხედრო ლიდერი.
დიდი ბრიტანეთიც მკაცრ პოზიციას იკავებს. თავის პირველ საჯარო გამოსვლაში, ბრიტანული MI6-ის ახალმა უფროსმა, ბლეიზ მეტრეველმა, ღიად გამოაცხადა რომ რუსეთი დასავლეთისთვის საფრთხეს წარმოადგენს. მეტრეველმა პირადად მიმართა პუტინს და პირობა დადო, რომ დიდი ბრიტანეთის სპეცსამსახური წინააღმდეგობას გაუწევს რუსეთის მცდელობებს შექმნას ქაოსი ევროპაში.
ასეთი მკაცრი განცხადებების ფონზე, საფრანგეთის პრეზიდენტის, ემანუელ მაკრონის, ინიციატივა რუსეთის პრეზიდენტთან სატელეფონო საუბრის შესახებ მოულოდნელი ჩანს. მაკრონის განცხადებამ ევროპაში კრიტიკა გამოიწვია. თუმცა, მაკრონის მიზანი არ არის პუტინის „დამშვიდების" ცდა. მაკრონის მიზანია რუსეთთან და უკრაინასთან სამშვიდობო მოლაპარაკებების ალტერნატიული ცენტრის შექმნა აშშ-ს საპირწონედ.
ახლა სამშვიდობო ინიციატივა ტრამპის ხელშია, რომელიც არ მალავს რუსეთთან თანამშრომლობის განზრახვას. შეერთებული შტატები და რუსეთი ერთობლივად ახდენენ ზეწოლას ევროპასა და უკრაინაზე. ევროპელები იძულებულნი არიან უპასუხონ მოსკოვისა და ვაშინგტონის მიერ შემუშავებულ „სამშვიდობო გეგმებს".
ემანუელ მაკრონი ცდილობს შეერთებულ შტატებს ინიციატივა წაართვას და შექმნას ალტერნატიული მოლაპარაკების პლატფორმა, რომელშიც მთავარი მოთამაშეები ევროპა, უკრაინა და რუსეთი იქნებიან.
მაკრონის გეგმები არარეალურად არ გამოიყურება. რუსეთი დაინტერესებულია მოლაპარაკების პროცესის გახანგრძლივებით და სამხედრო ოპერაციების გაგრძელებით. პუტინის განცხადებები იმაზე მიუთითებს, რომ ის ზამთრის სამხედრო კამპანიაში წარმატებას იმედოვნებს. ალტერნატიული მოლაპარაკების პლატფორმის შექმნა მოსკოვს საშუალებას მისცემს, გამოიყენოს შეერთებულ შტატებსა და ევროპას შორის არსებული წინააღმდეგობები. ეს მოლაპარაკების პროცესს კიდევ რამდენიმე თვით გაახანგრძლივებს, რაც რუსეთის ხელმძღვანელობის მიზანია.
ევროპაც არ არის დაინტერესებული ომის სწრაფი დასრულებით უსაფრთხოების გარანტიების გარეშე. ამიტომ, მოლაპარაკების პროცესის გახანგრძლივება ევროკავშირის ინტერესებშიც შედის. გარდა ამისა, პრეზიდენტი მაკრონი მიიჩნევს, რომ აუცილებელია შეერთებული შტატებისთვის დიპლომატიური ინიციატივის წაართმევა და ევროპისთვის ხელსაყრელი სამშვიდობო პირობების ძიება.
დონალდ ტრამპი აგრძელებს ზეწოლას როგორც უკრაინაზე, ასევე რუსეთზე, რათა ხელი მოაწერონ სამშვიდობო შეთანხმებას. სენატორ ლინდსი გრემის განცხადება იმის შესახებ, რომ უკრაინას უნდა მიეწოდოს Tomahawk-ის რაკეტები, თუ რუსეთი უარს იტყვის მშვიდობის დამყარებაზე, ტრამპის სიგნალია რუსეთის ხელმძღვანელობისთვის. ლინდსი გრემი ასევე თავაზობს ტრამპს რუსეთის „ჩრდილოვანი ფლოტის" კუთვნილი ტანკერების დაპატიმრებას, როგორც ამას შეერთებული შტატები აკეთებს ვენესუელას ტანკერების მიმართ.
ომების ისტორია აჩვენებს, რომ იმ სიტუაციებში, როდესაც ფრონტის ხაზი ძირითადად უცვლელი რჩება და ომის რესურსი არ არის ამოწურული, მშვიდობა არარეალურია. მოსკოვი კვლავ ინარჩუნებს მკაცრ პოზიციას ტერიტორიულ საკითხთან დაკავშირებით. თუმცა, რუსეთის ეკონომიკური პრობლემები იზრდება და მომავალ წელს გაირკვევა, თუ რამდენი ხნით შეუძლია რუსეთს ომის გაგრძელება. ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ შეთანხმების მიღწევა შესაძლებელია მაშინ, როდესაც ეკონომიკური პრობლემები და ფრონტზე მნიშვნელოვანი მიღწევების არარსებობა აიძულებს მხარეებს კომპრომისზე წასვლას.
ავთანდილ წულაძე პოლიტიკის ანალიტიკოსი
ავტორ(ებ)ი :