რატომ აკრიტიკებს რუსი ჟურნალისტი და პოლიტიკოსი მაქსიმ შევჩენკო პუტინის ხელისუფლებას? - ამ და სხვა თემებზე მან მალხაზ გულაშვილის საავტორო გადაცემაში "რეალური პოლიტიკა" -  ისაუბრა.

გულაშვილი- მოგესალმებით, დღეს ხუთშაბათია და ამიერიდან რადიო „ჯორჯიან თაიმსის“ ეთერში მე, მალხაზ გულაშვილი შემოგთავაზებთ ექსკლუზიურ  ინტერვიუს ცნობილ ადამიანებთან. ამ გადაცემის მიზანია, გავიგოთ სხვადასხვა დარგის პროფესიონალების მოსაზრებები მსოფლიო პოლიტიკასა და საქართველოში მიმდინარე მოვლენებზე. დღეს, ჩვენი გადაცემის სტუმარია, ჩემი აზრით,  ძალიან საინტერესო ჟურნალისტი მაქსიმ შევჩენკო, რომელიც არ ერიდება ხმაურიან განცხადებებს, რუსეთის ხელისუფლებას ღიად აკრიტიკებს და ადანაშაულებს, რომ ისინი ხალხისთვის მიცემულ პირობას არ ასრულებენ. მოგესალმებით მაქსიმ, ძალიან დიდი მადლობა რომ დაგვთანხმდით ინტერვიუზე და სანამ პოლიტიკური თემების განხილვაზე გადავალთ აუცილებლად უნდა გკითხოთ, როგორ ხართ ახლა, მას შემდეგ, რაც დაამარცხეთ კორონავირუსი? როგორ მიმდინარეობდა თქვენი მკურნალობა?

შევჩენკო- დიდი მადლობა,  ახლა თავს ძალიან კარგად ვგრძნობ, სრულიად გამოვჯანმრთელდი. ჩემს შემთხვევაში პრობლემა მხოლოდ ის იყო, რომ ძალიან გვიან მივმართე ექიმს, რადგან, როცა  მე ავად გავხდი მაშინ, კორონა ვირუსის არსებობის შესახებ ძალიან ცოტა რამ იყო ცნობილი. ექიმები მეუბნებოდნენ, რომ ეს უბრალოდ გრიპია. მაგრამ, სამწუხაროდ გაირკვა, რომ ეს გრიპი არ იყო. შეიძლება ითქვას, რომ საავადმყოფოს  ფაქტობრივად ბოლო მომენტში მივმართე და საბოლოო ჯამში, როგორც ვხვდები, ექიმები ძირითადად ანტიბიოტიკებით მკურნალობდნენ,  რომ არ განვითარებულიყო სხვა დაავადებები და   გაძლიერებულიყო ჩემი იმუნური სისტემა.  მინდა ვთქვა, რომ  საბოლოოდ სწორედ იმუნიტეტის წყალობით გამოვჯანმრთელდი. ჩემი მკურნალობის დროს  არანაირი სხვა წამლები არ არსებობდა, გარდა იმისა, რომ ადამიანი, მისი ორგანიზმი, თავად უმკლავდება ამ ვისუსს.  ამიტომ, ყველას მოვუწოდებ,  გაუფრთხილდეს ჯანმრთელობას,  არ მოწიოთ, დალიეთ მხოლოდ კარგი ღვინო, იკვებეთ მხოლოდ ახალი და ჯანსაღი პროდუქტით. ამას განსაკუთრებით ქართველებს ვეუბნები, დანარჩენებმა ჯობია არ დალიონ, თუ არ იციან დალევა...

გულაშვილი - დღეს მსოფლიოსთვის მთავარი გამოწვევა და პრობლემა კორონა პანდემიაა რომელიც, როგორც გვპირდებიან, კიდევ ბევრჯერ გამოიწვევს არაერთ ინფექციას და მათგან თავი უნდა დავიცვათ. ჩნდება ბევრი სხვადასხვა კონსპირაციული  ვერსია. ერთნი ამბობენ, რომ ეს გააკეთა ამერიკამ ჩინეთის საწინააღმდეგოდ; მეორენი ამტკიცებენ, რომ კორონავირუსი უხანის ვირუსოლოგიის ინსტიტუტის პროდუქტია; მესამენი კი თვლიან,  რომ მსოფლიოს კონტროლის ქვეშ მოქცევის მიზნით, მასონებმა მოაწყვეს შეთქმულება. მაინტერესებს თქვენ რომელ ვერსიას უჭერთ მხარს და თუ არცერთს არ იზიარებთ, მაშინ როგორია თქვენი პოზიცია კორონავირუსის წარმოშობასთან დაკავშირებით?

შევჩენკო - იმის გათვალისწინებით, რომ youtube-მა სულ, რაღაც ორიოდე დღის წინ, ახალი რეგულაციები აამოქმედა და წესების მიხედვით ბლოკავს ყველა იმ ვიდეოს, რომელიც თქვენს მიერ ჩამოთვლილ ვერსიებს შეიცავს. უმჯობესია მათი განხილვისგან თავი შევიკავოთ. 

მე გულწრფელად ვთვლი, რომ ეს ვერსიები, არ არის გამყარებული მტკიცებულებებით და შესაბამისად ვერ ჩამოყალიბდა  დამაჯერებლად. ეს დაავადება, როგორც ექიმები მეუბნებიან  წარმოიშვა ბუნებრივი გზით,  ევოლუციისა და გენეტიკური მუტაციების პროცესში. ჰქონდათ თუ არა ამასთან კავშირი ადამიანებს? თუ არ ჰქონდათ, ეს საბოლოო ჯამში უფრო ჭორია (გამოგონილია). ამასთან დაკავშირებით არსებობს სხვადასხვა ვერსიები, რომლებიც მედიაში ხშირად ჟღერდება. მაგრამ, ერთი რამაა აშკარა, - რომ ეს ვირუსი უკვე რეალობაა. ამ დაავადებისგან დაზარალდა როგორც ჩინეთი, ასევე ამერიკის შეერთებული შტატები.  მე არ ვიცი, ამ დაავადებით დასნებოვნდნენ თუ არა მასონები, მაგრამ ბევრი მდიდარი ადამიანი ძალიან მძიმედ დაავადდა და გარდაიცვალა კიდეც. მაგალითად, რუსეთში, გარდაიცვალა  მილიარდერი, ფოლადგადამდნობი ქარხნების უფროსი, ძალიან სერიოზული ადამიანი, რომელსაც, რა თქმა უნდა, შეეძლო ემკურნალა ნებისმიერ ადგილას.  უნდა ითქვას, რომ ამ დაავადებას ძლიერი მასობრივი გავრცელება ახასიათებს, თუმცა უნდა ითქვას, რომ   ყოველ დაავადებულში მძიმე ფორმით არ  მიმდინარეობს. ის მძიმე ფორმით მიმდინარეობს 15 პროცენტში, ხოლო 85 პროცენტი, ამა თუ იმ ფორმით ამარცხებს მას. ჩვენთვის ჯერ კიდევ უცობია რა შემდგომი გართულებები შეიძლება ჰქონდეს ამ ვირუსს, რას ტოვებს მისი ვირუსი ადამიანის სხეულში. ახალგაზრდებსა და ბავშვებს ძალიან ადვილად გადააქვთ. ჩვენ ამის შესახებ ჯერ არაფერი არ ვიცით. ვიცით მხოლოდ ის,  რომ ვინც ადვილად ან უსიმპტომოდ გადაიტანეს ვირუსი შეეძლოთ უფროსი ასაკის ადამიანების დაინფიცირება.  ამ დაავადებას აქვს აშკარა კავშირი ასაკთან. რაც უფრო ასაკოვანია  ადამიანი, მით უფრო მეტი საფრთხე ექმნება მის სიცოცხლეს, იმიტომ, რომ ვირუსი მიბმულია იმუნიტეტთან. ბავშვებში, დაავადება ნაკლებად საშიშია, რადგან მათ ყველაზე ძლიერი იმუნიტეტი აქვთ. მე მახსენდება მე- 14 საუკუნეში გავრცელებული შავი ჭირი, რომელიც საქართველოსაც, ევროპასაც, რუსეთსაც შეეხო. მაგალითად,  ამ პერიოდში შექმნილი სხვადასხვა ნახატები ასეთი საოცარი სცენებით:  დასვენებული  მშობლების გვამები და მათ გვერდით მჯდომი ცოცხალი ბავშვი, სულ პატარა, ცოცხალი ჩვილი. ღმერთი იცავს ბავშვებს. მაგრამ, რაც უფრო გვემატება ასაკი, მით უფრო სუსტდება ჩვენი იმუნიტეტი. ის შერყეულია ნერვებისგან, ის დასუსტებულია ჯანმრთელობის გამო, ზოგჯერ შფოთიანი წლების გამო, რომლებიც, ჩვენ გვქონდა ახალგაზრდობაში და ასე შემდეგ.  ჩვენი ჯანმრთელობა შერყეული და დასუსტებული შეიძლება იყოს ბევრი რამის გამო. ამიტომ 15% - სრულებითაც არ არის ცოტა, ეს ძალიან ბევრია, ესენი ჩვენი საყვარელი დედები არიან, ჩვენი მამები, ბებიები, ბაბუები, ხშირად ჩვენი მშობლები და ასე შემდეგ. რა თქმა უნდა, ჩვენ არ გვინდა, რომ ამ დაავადებამ ისინი მოკლას, მას კი სამწუხაროდ ეს შეუძლია... ამიტომაც, მე უბრალოდ მგონია, რომ ჩვენ უაღრესად ფრთხილად უნდა ვიყოთ და არასერიოზულად არ უნდა მივუდგეთ კოვიდ-19-ს. ეს ძალიან მძიმე დაავადებაა, რომელსაც  ადამიანების გარკვეული ჯგუფებისთვის ძალიან მძიმე შედეგები მოაქვს.   თუ მას მივუშვებთ და დროულად არ დავიწყებთ მკურნალობას, გადარჩენის პროცენტი მცირდება.  ზოგიერთი ექიმი ამბობს, რომ უკვე ფილტვების ვენტილაციის აპარატზე მიერთებულ დაავადებულ პაციენტთა მხოლოდ 15-20%-ის გადარჩენაა შესაძლებელი. მე ვიმეორებ მხოლოდ იმას, რასაც ექიმები ამბობენ. ამიტომ ძალიან ყურადღებით უნდა ვიყოთ. ვთვლი, რომ უსაფრთხოების სანიტარული ზომები - ეს სწორია, ეს აუცილებელია. ვთვლი, რომ სოციალური ურთიერთზრუნვა, ხშირად გამოხატულია კონტაქტის მინიმუმამდე დაყვანით, სამწუხაროდ,  ესეც საჭიროა. მოკლედ, ამ სიტუაციაში უნდა ვიფიქროთ არა მხოლოდ საკუთარ თავზე, არამედ სხვებზეც. ამ დაავადებას, ისევე როგორც ნებისმიერ მოვლენას, აქვს მეორე მხარეც. იგი გვასწავლის ახლობლებზე ზრუნვას, ჩვენ ვფიქრობთ არა მხოლოდ საკუთარ თავზე, არამედ იმაზეც, რომ არ დავასნებოვნოთ ჩვენი ახლობლები, არ გადავდოთ ინფექცია სხვა ადამიანს. ამიტომ, როგორც ყოველთვის, ღმერთს ყველაფერი ერთმნიშვნელოვნად არ აქვს. გაჭირვება და სირთულეები, სიკვდილის გამოცდა დედამიწაზე არც ერთ ადამიანს  არ აცდება. ეს არც ერთ ადამიანს არ შეუძლია, მხოლოდ ქრისტეს შეეძლო სიკვდილის დამარცხება. ხოლო სხვა დანარჩენი ჩვენ გვასწავლის ბევრ რამეს, მათ შორის გვასწავლის სიკეთესა და გულმოწყალებას.

გულაშვილი- არც ისე დიდი ხნის წინ, აპრილის დასაწყისში, გამოცემა  „სვობოდნაია პრესა“-სთვის მიცემულ ინტერვიუში თქვენ საკმაოდ მძაფრად გააკრიტიკეთ რუსეთის ხელისუფლება იმის გამო, რომ კორონავირუსის საწინააღმდეგო კარანტინს ანტიადამიანური ფორმა აქვს, რომ კარანტინის გამო რიგითი მოქალაქეები ზარალდებიან.  ახლა როგორი სიტუაციაა თქვენთან, მე მგონი ახლა შეზღუდვების უმეტესობა მოხსნილია და რუსეთში დაავადება ჯერ-ჯერობით არ იკლებს...

შევჩენკო -  რუსეთშიც უნდათ, რომ ყველაფერი რაც შეიძლება მალე გაიხსნას. მე ვთვლი, რომ ისინი ამას იმიტომ აკეთებნ, რომ ხალხს უკვე აღარ შეუძლია სახლში გაჩერება. ვფიქრობ, რომ ხელისუფლებამ ხალხის წინაშე აღებული ვალდებულება არ შეასრულა.  მე არ ვიცი როგორაა საქართველოში, მაგრამ ჩვენ ხელისუფლებისგან ველოდებოდით ცხოვრების ისეთი ლოჯისტიკის შემუშავებას, რომელიც, შესაძლებელს გახდიდა  ეკონომიკის მუშაობას,  ისე, რომ ადამიანებს თავი დაცულად  ეგრძნოთ.   საწარმოებში შემოიღონ უსაფრთხოების ზომები, ნიღბები, ხელთათმანები, კოსტიუმები.  არ დაკეტონ მაგალითად, სალონები. როგორ შეიძლება  დაავადება გადმომედოს დალაქისგან? არა, რა თქმა უნდა შეიძლება გადმომედოს, მაგრამ მასაც შეუძლია იმუშაოს ხელთათმანებში და ნიღაბში, ხომ ასეა? ჩაატაროს სადეზინფექციო სამუშაოები. ადამიანების უზარმაზარმა  რაოდენობამ  სამსახურები დაკარგეს. რატომ დაიკეტა კაფეები? - ბოლოს და ბოლოს კაფეში  შეიძლება დასხდნენ ერთმანეთისგან მოშორებით, საფუძვლიანად გარეცხონ ჭურჭელი და სხვა.

ამიტომ, მე ვფიქრობ, რომ სამწუხაროდ, ბევრი ცხოვრებისეული საკითხი არ იყო გააზრებული, ადამიანებს უბრალოდ უთხრეს სახლებში ისხედითო. ამან გამოიწვია ის, რომ მოსახლეობის  ძალიან დიდი რაოდენობა გაკოტრდა, ხოლო მათ, ვისაც შეხება ჰქონდა ხელისუფლებასთან, გამდიდრება დაიწყეს. სწორედ ამის გამო ადამიანები  ყველა არსებული შეზღუდვის  აბსურდულობას მწვავედ გრძნობენ. 

გულაშვილი - როგორ შეაფასებდით პრეზიდენტისა და მთავრობის ძალისახმევას კორონავირუსის წინააღმდეგ? დადებითად, უარყოფითად, თუ საშუალოდ?

შევჩენკო - მე ვთვლი, რომ ჯანდაცვის სისტემა რუსეთში, დანგრეულია.   90-იან წლებში ნეოლიბერალურმა რეფორმებმა გაანადგურა ჯანდაცვის გამორჩეული, განსაკუთრებული საბჭოთა სისტემა, რომელიც შექმნა აკადემიკოსმა სიმაშკომ. როდესაც პრაქტიკულად ყოველა  სოფელში არსებობდა  ამბულატორია ან პოლიკლინიკა,  რაიონულ ცენტრებში იყო საავადმყოფო, შესაძლოა ის არ იყო ისეთი, როგორიც აქვს ექიმ ჰაუსს ცნობილ სერიალში, მაგრამ,  ეს იყო ნორმალური საავადმყოფო, სადაც მუშაობდნენ კვალიფიციური ექიმები.  საბჭოთა სისტემის მთავარი მიღწევა იყო ძალიან კარგად მომზადებული სპეციალისტების დიდი რაოდენობა. დღეს, რუსეთში ექიმები და ზოგადად მედპერსონალი 60%-თაა  შემცირებული. ითვლება, რომ ეს არაეფექტურია. ჩვენთან შექმნილია ორი ჯანდაცვა - ერთი ძალიან მდიდრებისთვის, ხოლო მეორე - ყველა დანარჩენებისთვის.

გულაშვილი - დიახ, მაგრამ ეს არც მათ არ შველის...

შევჩენკო - შველის, არ შველის.. მე ვლაპარაკობ არა მხოლოდ კორონავირუსზე, არამედ, საერთოდ ჯანდაცვის შესახებ. საერთოდ დაივიწყეს, რომ არსებობს ინფარქტი, ჰიპერტონია, ონკოლოგია, არსებობს ღვიძლის, თირკმელების დაავადებები, თითქოს ყველა მხოლოდ კორონავირუსით უნდა იყვნენ დაკავებულები, თითქოს სხვა დაავადებები ვიღაცამ გააუქმა. ისინი კი სხვათა შორის არავის არ გაუუქმებია და ადამიანები იღუპებიან იმის გამო, რომ მათ არ უწევენ დახმარებას. კარდიოლოგიური და ბევრი სხვა განყოფილებები გარდაიქმნა და ახლა კორონავირუსს მკურნალობენ.  და რა ქნან, სად წავიდნენ გულით ავადმყოფები, ინფარქტიანები, მაგალითად ვისაც მიოკარდის ინფარქტი აქვს. რუსეთში სასწრაფო დახმარების მანქანას ზოგჯერ 70 კილომეტრის გავლა უწევს. ეს სადღაც მთებში კი არ ხდება, ესაა ვლადიმირის ოლქში, პენზის ოლქში, გესმით? რუსეთის ცენტრალურ რაიონებში. მე ვთვლი, რომ ნეოლიბერალური კაპიტალიზმი თავის თავად დანაშაულია კაცობრიობის წინაშე. საზოგადოება უნდა იყოს სოციალური. მე მეწარმეობისა და კაპიტალიზმის არაფერი საწინააღმდეგო არ მაქვს, მაგრამ ნეოლიბერალიზმი - ეს არაა კაპიტალიზმი.  ეს რაღაც სრული ბატონობაა ბანკებისა და ჩინოვნიკების. ამიტომ მე ვფიქრობ, ერებმა, ხალხმა, ჩვენ უნდა მოვითხოვოთ ხელისუფლებისგან, მთავრობებისგან რეალური სოციალური სახელმწიფო და რეალური უსაფრთხოების სისტემის შექმნა ჯანდაცვაში, განათლებაში და ასე შემდეგ.

გულაშვილი- თქვენ უკვე თითქმის 4 წელია ძალიან აქტიურად აკრიტიკებთ ხელისუფლებას. რა დანაშაული მიუძღვით მათ იმაში, რომ დღევანდელი რუსეთი ასე იქცევა?

შევჩენკო-  მე ვთვლი, რომ მათ არ შეასრულეს ხალხისთვის მიცემული დანაპირები. ასევე ვთვლი, რომ რუსეთი უბრალოდ გადაიქცა მიკროიმპერიალისტურ იმპერიად, პატარა იმპერიად, რომელიც  როგორც ამბობდა მარქსი და ლენინი, - ყველაზე სუსტ მტაცებელს, რომელსაც, ნებადართული აქვს ჯიჯგნოს უფრო სუსტი ერები, თავად კი უფრო ძლიერი იმპერიალისტური მტაცებლების წინაშე მუხლებზე იყოს დაჩოქილი. ჩვენი ეკონომიკა გაყიდულია უცხოელებზე. ენერგეტიკული სისტემა ეკუთვნით ამერიკელებს და ინგლისელებს, სოფლის მეურნეობა - ისრაელის მოქალაქეებს და კიდევ ვიღაცეებს. გაზი - ევროპელებისაა, ნავთობი - ჩინელების, ახლა ტყე - ასევე გააქვთ ჩინეთში. რუსეთი - ეს უბრალოდ კოლონიაა, საიდანაც გააქვთ, ეზიდებიან  ყველაფერს. მე ახლა არ შემიძლია ვიმსჯელო, არც მინდა და ეს ალბათ არასწორი იქნება, განვიხილო სიტუაცია საქართველოში. საქართველო გაცილებით პატარაა, მაგრამ რუსეთში ჩვენ ეს არ გვაწყობს. ეკოლოგიური უსაფრთხოება ნულზეა. უცხოური კომპანიები, ყოფილი საბჭოთა საწარმოები, რომლებიც ახლა უცხოური კომპანიები გახდნენ, ჩვენი ტერიტორიის მტაცებლურ ექსპლუატაციას ეწევიან, არ იცავენ არანაირ ეკოლოგიურ და სოციალურ ნორმებს. რუსეთიდან ზღვა ფული გააქვთ ამერიკაში, ევროპაში, ისრაელში, არ ვიცი სად არა, საქართველოშიც ალბათ რაღაც ნაწილი გადიოდა პირდაპირ ვთქვათ, ზოგიერთი მილიარდერების მიერ. ამიტომაც რაზე ვლაპარაკობთ? პლუს ამას, თანამედროვე რუსეთი წაეჩხუბა მართლმადიდებელ ერებს, საქართველოს, უკრაინას, გესმით? მე ვფიქრობ, რომ ეს კურსი არასწორია თავისთავად. უფრო მეტს ველოდი პრეზიდენტ პუტინისგან. მე მეგონა, რომ ეს იქნებოდა არა თუ საბჭოთა კავშირის აღდგენის რეალური კურსი, არამედ, ბოლოს და ბოლოს რაღაცა შერაცხადი, ნორმალური ქვეყნის, რომელიც არა მხოლოდ რუსეთის ფედერაციის, არამედ, პოსტსაბჭოთა სივრცის ინტერესებს უპასუხებდა,  რუსეთს  შეეძლო პოსტსაბჭოთა სივრცის ლიდერი გამხდარიყო. საბოლოოდ ჩვენ ვხედავთ, რომ ის კონტურებიც კი, რომლებიც დასახული იყო ელცინის დროს - დსთ, რომლებსაც ქმნიდა პრიმაკოვი, კოლექტიური უსაფრთხოების შეთანხმება, და ა.შ., მათ უბრალოდ გაანადგურეს. ისინი უბრალოდ საერთოდ არ არსებობს. ამიტომ, მე უბრალოდ არ ვეთანხმები ჩვენი ხელმძღვანელობის პოლიტიკას გარე კონტურში. 

ჩემთვის, დაფიქრებისთვის პირველი საბაბი გახდა 2008 წლის ომი. რა თქმა უნდა, მე ვიყავი სააკაშვილის მოწინააღმდეგე და ვთვლი მას დამნაშავედ ამ ომის გაჩაღებაში და არა მხოლოდ  მას, არამედ კიდევ ზოგიერთებს მოსკოვში, ვინც მისი პარტნიორები იყვნენ ამ ომის გაჩაღებაში, რადგან, აშკარაა, რომ 2008 წლის ტრაგედიას ჰქონდა პოლიტტექნოლოგიური შეთქმულების სახე, რუსეთში კონფიგურაციის შეცვლის მიზნით და შესაძლოა პოსტსაჭოთა სივრცეში. სააკაშვილი იყო ამ შეთქმულების მონაწილე. მე არ ვასახელებ მისი პარტნიორების გვარებს, დვორჟეცკისა და სხვა ადამიანების. ვფიქრობ, როდესმე ჩვენ გავიგებთ სიმართლეს ამ ყველაფრის შესახებ. ქართველებმა,  რუსებმა, ოსებმა უნდა იცოდნენ სიმართლე იმ ადამიანების შესახებ, რომლებმაც ჩაითრიეს ისინი ამ ძმათამკვლელ, სასტიკ, უაზრო ომში.

შიდა პოლიტიკაში პუტინის მმართველობის ყველა რეფორმამ მიგვიყვანა თანამედროვე კატასტროფამდე, სოციალურ უთანასწორობამდე, სიღატაკემდე, უზარმაზარი რაოდენობის ადამიანების უუფლებობამდე და განადგურებული ჯანდაცვის, განათლების სისტემებამდე და ა.შ. ამიტომ, ჩემი აზრით, ამ ხელისუფლებისადმი ნდობის ლიმიტი ამოიწურა...

გულაშვილი - მოდით, ვისაუბროთ პოლიტიკაზე კორონავირუსის გარეშე, თავის თავად. როგორ ფიქრობთ, რა პერსპექტივა აქვს ქართულ-რუსულ ურთიერთობებს და ამავდროულად, მინდა ხაზი გავუსვა აფხაზეთისა და ცხინვალის რეგიონის საკითხს...

შევჩენკო - ჩემი აზრით, აფხაზეთთან  ურთიერთობის საკითხი უნდა გადაწყვიტონ თვითონ ქართველებმა. უნდა იყოს პირდაპირი კონტაქტები, თბილისსა და სოხუმს შორის, პირდაპირი, უშუალო ურთიერთობები, უშუალო დიალოგი. ნუ აღიქვამთ აფხაზებს, როგორც რაღაც მარიონეტებს. ეს სავსებით ჩვეულებრივი ერია, რომელსაც შეეხო სამოქალაქო ომის ტრაგედია, როგორც სხვა ერებს ჩრდილო კავკასიაში. და ეს არა მარტო აფხაზები არიან. ეს საკმაოდ სერიოზული მთელი ადიღე-აბაზგური ხალხების ჯგუფის კავშირია, რომელშიც პირდაპირ ვთქვათ, შედიოდა ჩრდილო კავკასიის ბევრი წარმომადგენელი, მათ შორის ჩეჩნები, რომლებმაც შემდეგ თავად გადაიტანეს უბედურება, ისინი იმ 1992 წლის ომის აქტიური მონაწილეები იყვნენ. ამიტომაც, ურთიერთობები უნდა დალაგდეს პირველ რიგში, თვითონ რეგიონის ერებთან. რა თქმა უნდა, აფხაზეთი დამოკიდებულია რუსეთზე. ეკონომიურად, რუსეთი წარმოადგენს აფხაზეთის სამხედრო უსაფრთხოების გარანტს, ამიტომ ვფიქრობ, რომ სამხედრო პრობლემის გადაჭრა და აფხაზეთის ეგრეთ წოდებული „მოხრჩობა“ საქართველოსთვის შეუძლებელია. საქართველოსთვის შესაძლებელია მხოლოდ საკითხის გადაჭრა პირდაპირი მოლაპარაკებებით. მე მესმის იმ ქართველების, რომელთა გულები იმ 1992 წლის ტრაგედიის, იმ ომის გახსენებაზე სიმწრით ძგერს, დამიჯერეთ, აფხაზებსაც აქვთ გასახსენებელი. ყველას აქვს გასახსენებელი. სამოქალაქო ომში, როგორც იტყვიან, ბევრი სხვადასხვა ბოროტმოქმედება ხდება. მე მინახავს რამდენიმე  სამოქალაქო ომი: იუგოსლავიის, ჩეჩნეთის და ა.შ. მაგრამ წლები გადის, დრო გადის, ჩვენ ვხედავთ ერებს ევროპაში, რომლებიც ერთმანეთს ხოცავდნენ, რომელთა შორის სასტიკი შუღლი და მტრობა იყო, დღეს როგორ ცხოვრობენ, საკმაოდ კომფორტულად თანაარსებობენ. მაგალითისთვის შეგახსენებთ, ჩეხეთიდან, ჩეხოსლოვაკიიდან როგორ იყო განდევნილი დახლოებით 6 მილიონამდე გერმანელი 1945-46 წლებში. დღეს, ჩვენ ვხედავთ,  თანამედროვე ჩეხეთში ევროკავშირის ჩარჩოებში როგორ ჩამოდიან გერმანელები, ყიდულობენ მიწებს, სახლებს, სხვათაშორის თავის ძველ სახლებს, არავითარი კონფლიქტი ჩეხებსა და გერმანელებს შორის აღარ არის. ხოლო 1945 და 1946 წელი - ეს იყო გერმანული მოსახლეობის სასტიკი განდევნა. ამიტომ მე ვფიქრობ, რომ ისტორიის ტკივილი ჩვენ ყოველთვის გვემახსოვრება, მაგრამ რჩება ტკივილი, ის ასე თუ ისე გაივლის და მე მჯერა, ოდესმე კავკასიაშიც, ქართველებიც, აფხაზებიც და ოსებიც, იპოვიან საერთო ენას და შესაძლებელი გახდება მშვიდად მანქანით მგზავრობა ცხინვალიდან - თბილისში, ან სოხუმიდან - ფოთში, ან ბათუმში, თბილისში... და ჩემი აზრით, ეს არ არის მნიშვნელოვანი, სად რომელი იურისდიქციაა, თუ ერთმანეთს შორის შეთანხმდნენ, როგორც ეს ხდება ევროპულ კავშირში. ფრანგების რამდენი სისხლი დაღვარეს გერმანელებმა, ზღვა სისხლი. დღეს ფრანქფურტიდან შეგიძლიათ გადაფრინდეთ საფრანგეთში. თუ სტრასბურგში ჩასვლა გჭირდება, შეგიძლია უბრალოდ მანქანაში ჩაჯდე და საათნახევარში სტრასბურგში ხარ, საფრანგეთშიც და არანაირი პრობლემა, შენ ამ საზღვარსაც კი ვერ ამჩნევ. მე ვფიქრობ, ეს ის იდეალია, რომლისკენაც სწრაფვაა საჭირო.

მეორე ნაწილი იხილეთ ბმულზე.